Kırılan Diş Nasıl Kurtarılır?
Çocuk Ağız ve Diş Hastalıkları Uzmanları, özellikle çocukluk döneminde travma nedeniyle zarar gören dişlerin, ileri yaşta ağız ve diş sağlığını olumsuz etkilememesi için alınması gereken bazı önlemler olduğunu belirtiyorlar.
Çocukluk döneminde travmalar nedeniyle diş gömülmesi, kırılması ve kayıplarına sıklıkla rastlanmaktadır. Özellikle okul döneminde oyun sahası içinde çarpışmanın etkisi ile yaşanan kazalar; ev ortamında düşme ve çarpma, profesyonel spor yapan çocuklarda da spor kazalarına bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Özellikle profesyonel spor yapan çocuklar, diş kırılmasına bağlı diş kayıpları tehlikesi ile karşı karşıyadır.
Uzmanlar, Çocukluk çağındaki diş travmalarında, 5 yaşındaki çocuğun geçirdiği travmadaki yaklaşım ile 8 yaşındaki çocuğun travmasındaki yaklaşımın birbirinden farklı olması gerektiğini belirtiyorlar. Bu nedenle travma nedeniyle oluşan herhangi bir diş kırığında, bu farklılığı çok iyi bilen çocuk diş hekimine başvurulmalıdır. Çünkü dişin canlılığını koruyabilmesi ve ağızda kalıcı olabilmesi için çocukluk döneminde birkaç yılın çok büyük önemi vardır. 5 yaşındaki bir çocuğun ağzında henüz süt dişleri bulunmaktadır ve bu dişler artık olgunluk dönemini tamamlamıştır, yaklaşık 2 yıl içerisinde yerini sürekli dişlere bırakmak üzere kökleri rezorbe olmaya yani erimeye başlar. Bu dönemde travma gören süt dişinde tedavi şansı düşük olmaktadır. Özellikle diş sinirinin ortaya çıktığı derin kırıklarda çekim kararı verilir. Ancak 8 yaşındaki bir çocuğun ön dişlerine gelen travmada ise bu dişler sürekli dişler olduğu için kırık dişin tedavisi mutlaka yapılmalıdır. Tedavi şekli kırığın büyüklüğüne göre bu yaş grubu çocuklarda büyük farklılıklar gösterir. Bu yaşta sürekli dişler gençlik döneminde olduğundan iyileşme potansiyelleri çok yüksek olur. Tedaviye olumlu yanıt alma ve dişin sürekli olarak korunma şansı çok yüksek olur.
`KIRILAN DİŞİN AĞIZDA KALICI OLMASI İÇİN DAKİKALAR ÇOK ÖNEMLİ`
Diş travmaları sonrası oluşan kırıklarda, dişe müdahale zamanı çok büyük bir önem taşıyor. Diş, kırıldıktan sonra yarım saat içinde ve uygun koşullarda doktora ulaştırıldıysa, kanal tedavisi gerekmeden, estetik dolgu malzemeleri ve yapıştırıcılar ile diş eski formuna kavuşturulabiliyor. Kırık sonrası, diş tamamen yerinden çıkmışsa da uygun koşullarda bir çocuk diş hekimine ulaştırılmalıdır. Çünkü kırılma ile birlikte liflerde oluşan kopmalar tekrar dişin yerine yerleştirilmesi ile eski haline getirilebiliyor. Ancak dişin ağızda kalıcı olabilmesi için en geç 1-2 saat içinde müdahalenin yapılması çok önemlidir.
Travma nedeniyle yerinden çıkan dişin yada kırılan dişin parçasının ideal taşınma ortamı çocuğun ağız içidir. Dişin dilaltında ya da yanak içinde taşınması en uygun olanıdır. Dişin tutunması için bu taşıma yöntemi çok büyük bir avantaj sağlıyor. Ancak bu yöntemde dişin yutulma riski bulunduğu için bir bardak sütün içinde getirilmesi daha çok tercih ediliyor. Suyun içindeki bazı mineraller özellikle çıkan dişlerin sinir liflerine zarar verebileceği için taşınma solüsyonu olarak su tercih edilmemelidir. Dişin ve diş parçasının saklanma koşulu kesinlikle kuru bir peçete olmamalıdır. Diş bu şekilde hekime götürüldüğünde canlılığını kaybetme riski yüksektir. Diş parçası da kuru ortamda suyunu kaybeder; bu nedenle diş parçası yapıştırıldığında renk farkı oluşabilir.
Çocuklarda diş travmalarını önlemenin mümkün olduğunu da söyleyen uzmanlar, çocuğun ayağına takılmasına neden olan halı, kilim gibi eşyalara dikkat etmek, sehpaları bir süreliğine ortadan kaldırmak gibi alınacak bazı önlemler ile bu tarz vakaların önlebileceğini belirtiyorlar.
Süt dişleri tamamen yerinden çıkarsa tekrar yerine yerleştirilemiyor. Çünkü süt dişi yerleştirilmeye çalışırken altta gelişmekte olan sürekli dişe zarar verilme riski çok yüksek oluyor. Eğer diş çene kemiği içine gömüldüyse o zaman dişin tekrar yeniden sürmesi beklenmeli, çünkü yüzde 99 oranında diş yeniden çıkıyor. Bu süre içinde herhangi bir sorun yaşanmaması ve dişin yeniden sürmesine engel olmaması için mutlaka emzik ve biberon kullanımına ara verilmelidir. Profesyonel spor yapan çocukların dişlerini travmalara karşı korumak için özellikle basketbol, voleybol gibi temas sporlarında ağızlıkların kullanılması ile diş travmalarının önüne geçilmiş oluyor.
Özellikle üst ön dişleri önde konumlanan yani hafif dişlek olan çocuklarda bu tür ağızlıkların kullanılması çok önemlidir. Bu ağızlıklar, özellikle dişleklik durumunda çocukları diş travmalarının zararlı etkilerinden neredeyse % 100 koruyabilmektedirler. Eğer diş normal zamanından erken olarak kaybedilmişse, koruyucu uygulamalar mutlaka yapılmalıdır. Çıkan dişin yerine yenisi gelene kadar o alanın korunmaması, yandaki komşu dişlerin o boşluğa kaymasına ve ileride süt dişinin yerine gelecek olan dişin çıkamamasına, dolayısıyla ortodontik tedavi gereksinime neden olacaktır.
Kaynak: AtakentHaber
Etiketler: #DişHastalıkları #DişGömülmesi #DişKırılması #DişKayıpları #EstetikDolgu #KanalTedavisi